این روز‌ها به دلیل اهمیت، خواص عسل و همچنین تأثیر این ماده مقوی و مغذی بر سلامتی، بسیاری از ما نگران کیفیت و خالص بودن عسلی هستیم که تهیه کرده‌ایم.
مطمئناً خرید عسل طبیعی و خام امری بسیار چالش‌برانگیز است؛ راهکار‌های خانگی زیادی برای تشخیص عسل طبیعی و غیر طبیعی وجود دارد. ازجمله این راهکار‌ها میتوان به تشخیص عسل طبیعی با آب سرد، کبریت، دستمال‌کاغذی، تشخیص عسل ارگانیک با سرکه، تشخیص عسل خام با مورچه و موارد دیگری که در ادامه خواهیم گفت اشاره کرد.
تنها راهی که ما را از طبیعی و خالص بودن عسل آگاه می‌سازد، داشتن برگه آزمایش است؛ برگه آزمایش نشان می‌دهد که عسل موردنظر در آزمایشگاه‌های معتبر موردبررسی قرارگرفته و میزان ساکارز و پرولین و دیاستاز و ... موجود در آن کاملاً مشخص شده است؛ بر اساس این فاکتورهای آزمایش میتوان گفت که کیفیت عسل در چه حدی است.
راه دیگری که شما را به یک عسل خوب و باکیفیت نزدیک میکند، درخواست آن از زنبورداران معتمد مانند آپاداک است.
تفاوت عسل طبیعی با غیرطبیعی
عسل یک جایگزین بسیار عالی و فوق‌العاده برای شکر و یا دیگر شیرین‌کننده‌های صنعتی محسوب می‌شود. ازآنجایی‌که شیرین‌کننده‌هایی مانند شکر فاقد ارزش غذایی هستند، عسل طبیعی با دارا بودن مواد معدنی فراوان، مواد مغذی و همچنین آنزیم‌های زنده، فواید بی‌شماری برای بدن ما دارد.
البته این فایده زمانی نصیب ما خواهد شد که تفاوت بین عسل طبیعی و غیرطبیعی را بدانیم و مطمئن باشیم که از یک عسل طبیعی استفاده می‌کنیم.
عسل‌هایی که در فرآیند‌های صنعتی مهیا و بسته‌بندی می‌شوند، خواص واقعی و سودمند خود را از دست می‌دهند و مصرف آن‌ها فایده‌ای برای بدن نخواهد داشت.
شاید دوست داشته باشید که بدانید تفاوت بین عسل طبیعی، تغذیه‌ای، مخلوط و مصنوعی چیست؟ در جدول زیر به برخی از این تفاوت‌ها اشاره می‌کنیم.
| عسل طبیعی | زنبور فقط از شهد گیاهان مختلف تغذیه کرده و آن را تبدیل به شهد شیرینی به نام عسل میکند |
|---|---|
| عسل تغذیه‌ای | زنبور از موادی مانند شکر، قند و شربت‌های شیرین کننده تغذیه میکند |
| عسل مصنوعی | آب و شکر را جوشانده تا غلظتی نزدیک به عسل حاصل شود؛ سپس با افزودن اسانس به آن طعم و عطر می‌دهند |
| عسل مخلوط | ترکیب عسل طبیعی با عسل تغذیه ای یا مصنوعی |
9 روش اشتباه خانگی برای تشخیص عسل طبیعی
گاهی با افرادی مواجه می‌شویم که ادعا می‌کنند با روش‌های دروغین و اشتباه می‌توانند عسل طبیعی را از نوع اصل آن تشخیص دهند. این روش‌ها توسط افرادی بیان می‌شود که سررشته‌ای از زنبورداری و صنعت غذایی ندارند. در این قسمت قصد داریم به ۹ روش اشتباه خانگی برای تشخیص عسل تقلبی از طبیعی بپردازیم.
1. آب سرد
برخی از افراد معتقدند که میتوان عسل طبیعی را از نوع غیرطبیعی آن به‌وسیله آب سرد تشخیص داد. برای انجام این کار، مقداری از عسل در آب سرد ریخته می‌شود، درصورتی‌که عسل در آب حل بشود و یا رنگ آب تغییر کند، یعنی عسل تقلبی و غیر اصل است.
این دسته از افراد معتقدند که عسل طبیعی باید ته ظرف بماند و هیچ واکنشی از خود نشان ندهد. این روش کاملاً غیرعلمی و غلط است.
2. تشخیص عسل طبیعی با کبریت
از دیگر روش‌های نادرستی که برای تست طبیعی بودن عسل انجام می‌شود، استفاده از کبریت است. در این شرایط، کمی از عسل را به کبریت مالیده و روشن می‌کنند. اگر کبریت روشن شود نشان‌دهنده طبیعی بودن عسل است. اما اگر کبریت روشن نشد، یعنی عسل تقلبی و غیر اصل می‌باشد.
بر اساس این باور غلط، رطوبت عسل تقلبی مانع از روشن شدن کبریت شده است و عسل طبیعی باید فاقد هرگونه رطوبت باشد.
3. روش شناسایی عسل خام با دستمال کاغذی
یکی دیگر از راه‌های غیرعلمی برای شناسایی عسل خام و طبیعی از عسل غیر اصل، استفاده از دستمال‌کاغذی است. برای این کار، عسل را بر روی دستمال‌کاغذی قرار می‌دهید، اگر لکه مرطوبی بر دستمال به‌جا بماند، یعنی عسل ناخالص است.
متأسفانه این روش نادرست هم نمی‌تواند گزینه خوبی برای اطمینان از طبیعی بودن عسل باشد.
4. تشخیص عسل ارگانیک با سرکه
شاید با خود فکر کنید که سرکه هم روش خوبی برای تشخیص عسل ارگانیک از غیرطبیعی است. برای این کار ابتدا باید مقداری از عسل را با آب مخلوط‌کنید و سپس پنج قطره سرکه به آن بیفزایید. درصورتی‌که مخلوط به‌دست‌آمده کف کند، یعنی عسل خالص نیست. این روش هم برای تشخیص این دو نوع عسل کاملاً غیرعلمی و غیرمنطقی است.
5. آیا با مورچه میتوان عسل تقلبی و طبیعی را تشخیص داد؟
جالب به نظر می‌رسد. یعنی مورچه‌ها هم می‌توانند عسل طبیعی را از نوع ناخالص آن تمیز دهند؟
بر این اساس، باید مقداری عسل به‌اندازه یک قطره را نزدیک لانه مورچه بریزید. اگر مورچه‌ها به سمت عسل بیایند یعنی عسل ناخالص است. مورچه‌ها به عسل طبیعی تمایلی نشان نمی‌دهند.
6. آیا با زرده تخم مرغ میتوان عسل واقعی را شناسایی کرد؟
تشخیص عسل خالص با زرده تخم‌مرغ از جالب‌ترین روش‌هایی است که توسط برخی از افراد بیان‌شده است. برای تست باید عسل و زرده تخم‌مرغ با یکدیگر مخلوط شوند، درصورتی‌که زرده خام به شکل زرده تخم‌مرغ پخته‌شده دربیاید یعنی عسل طبیعی است.
7. غلظت عسل نشانه طبیعی بودن آن است یا خیر؟
یکی دیگر از باور‌های غلط در مورد تشخیص عسل خام و طبیعی از تقلبی و ناخالص آن این است که هر چه غلظت عسل بیشتر باشد یعنی طبیعی است. این حرف هیچ پایه و مبنای علمی ندارد و غلظت عسل با توجه به منطقه و نوع گیاهی که زنبور از آن تغذیه کرده، متغیر خواهد بود.
8. از روی عطر و بو عسل را قضاوت نکنید
باید بگوییم که قضاوت کردن عسل از روی عطر و بو نیز کار درستی نیست. برخی بر این باورند که عسل خالص دارای مزه و طعم خاصی است که در عسل غیرطبیعی احساس نمی‌شود.
مزه و عطر و بویی که در عسل طبیعی احساس می‌شود صرفاً به دلیل گیاهی است که زنبور از آن تغذیه کرده؛ این در حالی است که با اضافه کردن اسانس های مصنوعی به عسل تقلبی میتوان همان عطر و بو و مزه را ایجاد کرد که این کار را اغلب افراد سودجو برای سود بیشتر در فروش عسل‌هایشان انجام می‌دهند..
9. با رنگ عسل نمیتوان طبیعی بودن آن را تشخیص داد
برخی دیگر از افراد معتقدند که رنگ تیره‌تر عسل نشان‌دهنده طبیعی بودن آن است. این مسئله به‌هیچ‌عنوان صحت نداشته و رنگ عسل نیز با توجه به منطقه و نوع گیاهی که زنبور از آن تغذیه میکند ممکن است تیره و یا روشن باشد.
به عنوان مثال شما با خرید عسل کنار ، صاحب عسلی با رنگ قهوه‌ای تیره می‌شوید و یا با خرید عسل گون ، عسلی با رنگ کهربایی یا قهوه‌ای روشن به دست شما خواهد رسید.
رنگ برخی از عسل‌های طبیعی:
- عسل گشنیز: قهوه‌ای تیره
- عسل رازیانه : قهوه‌ای تیره
- عسل گون : کهربایی
- عسل مرکبات : قهوه‌ای روشن
عسل طبیعی را از زنبورداران معتمد بخواهید
شاید شما هم دوست داشته باشید که عسل طبیعی و اصل خریداری کنید، اما جای مطمئنی را نمی‌شناسید. گاهی پیش می‌آید که بعد از خرید عسل به اصل بودن آن شک می‌کنیم و ساعت‌ها ذهنمان مشغول فکر کردن به این موضوع می‌شود که آیا این عسل طبیعی است یا خیر.
خیالتان را راحت کنم یکی از مطمئن ترین روش‌های دستیابی به عسل خام و خالص، خرید آن از یک زنبوردار معتمد است، چرا که اولا بدون واسطه و به صورت مستقیم خرید خود را انجام داده‌اید؛ این یعنی خرید با قیمت خیلی پایین‌تر نسبت به دلال و بازار.
دوما زنبورداری که با کوچ کندوهای خود به سراسر ایران در پی برداشت عسلی کاملا خالص و فاقد از مواد مصنوعی است و همچنین دارای مجوز و پروانه زنبورداری است بعید است که عسلی غیر از عسل کاملا طبیعی به دست مشتریان خود بدهد. جالب است بدانید که این نوع زنبورداران اکثرا عسل های خود را با ضمانت بازگشت وجه به فروش می‌رسانند.
آپاداک، زنبوردار بوده و علاوه بر زنبورستان مجهز، دارای پروانه زنبورداری است؛ این مجموعه بدون واسطه و با قیمت مناسب انواع عسل‌های خام و طبیعی را خدمت مشتریان خود ارسال میکند؛ عسل‌های زنبورستان اپاداک، همگی برگه آزمایش و ضمانت بازگشت وجه دارند.
تنها راه تشخیص عسل طبیعی برگه آزمایش است
بهتر است راهکار‌های خانگی اشتباه برای تشخیص عسل طبیعی از غیرطبیعی را به‌کل فراموش کنیم. به‌طورقطع می‌توانیم بگوییم که آزمایش عسل آن‌هم در آزمایشگاه‌های معتبر و باسابقه یکی از بهترین روش‌هایی است که می‌تواند خیال خریدار و مصرف‌کننده را از خرید عسل طبیعی آسوده سازد.
آزمایش عسل می‌تواند به‌راحتی نشان دهد که عسل موردنظر طبیعی بوده و یا دارای ناخالصی‌هایی است. در این برگه آزمایش می‌توانید به اطلاعاتی ازجمله رطوبت، مقدار ساکارز، پرولین، دیاستاز و موارد دیگر دسترسی داشته باشید که نشان می‌دهند عسل موردنظر طبیعی است یا تقلبی.
عسل طبیعی حتما شکرک می‌زند
بر خلاف اطلاعات اشتباهی که بین مردم شایع شده است، عسل طبیعی پس از مدتی حتما شرک خواهد زد (رس می‌بندد).
شکرک زدن در تمامی عسل‌های طبیعی بعد از گذشت یک مدت‌زمان خاص کاملاً طبیعی است. زمان رس بستن عسل ممکن است بسته به گیاهی که زنبور از شهدش تغذیه کرده از دو هفته تا دو سال کاملاً متفاوت باشد.
اگرچه به این نکته اشاره کردیم که شکرک زدن عسل خالص کاملاً قطعی است، اما نباید این‌طور فکر کنید که هر عسلی که شکرک بزند کاملاً طبیعی و خالص است. زیرا ممکن است عسل تقلبی و غیرطبیعی هم شکرک بزند.
سخن پایانی
عسل به‌عنوان یکی از مواد غذایی سودمند و مقوی، تأثیر زیادی بر سلامتی انسان‌ها دارد؛ عسل همچنین به‌عنوان یک دارو برای معالجه بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌شود. تشخیص عسل طبیعی و تقلبی آن‌طور هم که به نظر می‌رسد کار راحتی نیست. برای این‌که مطمئن شوید عسلی طبیعی و خالص را خریداری کرده‌اید، بهتر است به زنبورداران معتمد و باسابقه مراجعه کنید و هنگام خرید حتماً برگه آزمایش را مورد بررسی قراردهید.